Ιστορία

Από το 1996 λειτουργεί πλέον στο Πανεπιστήμιο Lomonosov το Τμήμα Βυζαντινής και Νεοελληνικής Φιλολογίας. Πρώτος πρόεδρος του Τμήματος ήταν ο καθηγητής Δημήτρης Γιαλαμάς (1996-2009), ειδικός σε θέματα λογιών και κειμένων της εποχής της Τουρκοκρατίας, όπως επίσης και στις ελληνορωσικές σχέσεις κατά τον 16o-18ο αιώνα. Από το 2009 μέχρι και σήμερα, Πρόεδρος είναι ο Καθηγητής M.V. Bibikov. Στο Τμήμα αυτό διδάσκουν καθηγητές όλων των βαθμίδων, βυζαντινολόγοι και νεοελληνιστές. Μέχρι πρόσφατα στο Τμήμα δίδασκαν οι αείμνηστοι καθηγητές Boris Fonkich, Mikhail Bibikov, ειδικοί στη βυζαντινή ιστορία και γραμματεία, Dmitrij Afinogenov, ειδικός στην ιστορία της ελληνικής της βυζαντινής περιόδου. Τώρα στο Τμήμα διδάσκουν η αναπληρώτρια καθηγήτρια Irina Tresorukova, υπεύθυνη του προγράμματος διδασκαλίας νέας ελληνικής γλώσσας του Τμήματος, ειδική σε θέματα ελληνικής λεξικολογίας, φρασεολογίας, λεξικογραφίας και ελληνικού θεάτρου, η αναπληρώτρια καθηγήτρια Ksenia Klimova, ειδική σε θέματα της εθνογλωσσολογίας, η επίκουρη καθηγήτρια Iulia Mantova, ειδική σε θέματα της βυζαντινής λογοτεχνίας, η λέκτορας Tatjana Samojlenko και διάφοροι προσκεκλημένοι καθηγητές από άλλα τμήματα και σχολές του Πανεπιστημίου και Ερευνητικά Ιδρύματα της Ακαδημίας Επιστημών της Ρωσίας. Μία από τις σημαντικότερες καθηγήτριες του Τμήματος υπήρξε από την ίδρυσή του έως το 2002 η διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Lomonosov της Μόσχας και ειδική σε θέματα συγκριτικής λογοτεχνίας και ιστορίας της σύγχρονης τέχνης Μαρία Τσαντσάνογλου. Η Μ. Τσαντσάνογλου έθεσε τις βάσεις για τη διδασκαλία της ιστορίας της νεοελληνικής λογοτεχνίας στο Τμήμα και επί σειρά ετών προετοίμασε την διαδοχή της από τις τάξεις των τότε φοιτητών και σήμερα αποφοίτων του Τμήματος (A. Zharkaja, ιστορικός νεοελληνικής λογοτεχνίας, Ο. Fedina, ειδική σε θέματα νεοελληνικών του Μεσαίωνα και κρητικής και κυπριακής λογοτεχνίας, Ε. Sartori κ.α.). Το πρόγραμμα μαθημάτων περιλαμβάνει όλα τα βασικά γνωστικά αντικείμενα της βυζαντινής και νεοελληνικής φιλολογίας: εντατική διδασκαλία των κλασικών γλωσσών (αρχαία ελληνικά, λατινικά και παλαιοσλαβικά), αρχαία ελληνική και βυζαντινή γραμματεία (κυρίως βυζαντινούς συγγραφείς) ελληνική παλαιογραφία, νέα ελληνική γλώσσα (πρακτική διδασκαλία, φωνητική, μορφολογία, σύνταξη, λεξικολογία, υφολογία, ταυτόχρονη μετάφραση), νεοελληνική λογοτεχνία – μαθήματα κορμού και πλήθος μαθημάτων επιλογής, που καλύπτουν τη νεοελληνική λογοτεχνία, από τον 16ο αι. έως τις ημέρες μας, και συμπεριλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, θέματα συγκριτικής λογοτεχνίας και ποιητική μετάφραση–, κλασική, βυζαντινή και νεοελληνική τέχνη κ.ά. Η διδασκαλία πολλών από αυτά τα μαθήματα γίνεται στα νέα ελληνικά. Από την ίδρυση του Τμήματος τακτική συμμετοχή με κύκλους διαλέξεων για τη νεοελληνική ποίηση έχει η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Sonja Il’inskaja. Από το 1999 το Τμήμα Βυζαντινής και Νεοελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Lomonosov, με εξουσιοδότηση του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας (Θεσσαλονίκη), πραγματοποιεί με επιτυχία εξετάσεις πιστοποίησης ελληνομάθειας για τους πολίτες της Ρωσικής Ομοσπονδίας που επιθυμούν να λάβουν πιστοποιητικό γνώσεων της ελληνικής γλώσσας.